به نقل از روزنامه قانون، اگر پای درد دل معلولان شهرمان نشسته باشيد حتما به این موضوع پی برده‌اید که سهم آنها از این شهر هیچ است. فضاهای شهری مانند اداره‌ها، پارک‌ها و بانک‌ها، به گونه‌ای غیر استاندارد هستند که امکان استفاده برای معلولان وجود ندارد. طی چند سال اخیر گروه حمایت از حقوق معلولان، مناسب‌سازی اماکن عمومي‌در سطح شهر را راه‌حل این معضل عنوان کرده؛ قانونی که علی‌رغم مصوب شدن جدی گرفته نشد و به آن کمتر بها داده شده است.
معلولان در كلانشهر كرج نيز مانند ديگر شهرهاي كشور از نبود مناسب‌سازي در شهر رنج مي‌برند. به گفته بسياري از معلولان كرج تنها نام يك كلانشهر را يدك مي‌كشد چراكه مديران اين كلانشهر يك جامعه چند هزار نفري را در اين شهر ناديده گرفته‌اند و با عملكرد خود امكان داشتن يك زندگي اجتماعي را از آنها سلب كرده و آنها را به حاشيه رانده‌اند.
بسياري از ارگان‌هاي دولتي حتي يك رمپ ورود و خروج ندارند
آقاي حسني يكي از معلولان جسمي حركتي كه در كرج زندگي مي‌كند مي‌گويد: 8 سال پيش در يك حادثه تصادف رانندگي دو پاي خود را از دست دادم، وقتي براي اولين بار بعد از معلوليت به خيابان آمدم به اين نكته پي بردم كه مسئولاني كه اين شهر را ساخته‌اند هيچ‌گاه يك معلول در اين شهر را نديده‌اند و يا اينكه با خود فكر نكرده‌اند كه ممكن است اين حادثه نيز روزي براي آنها اتفاق بيفتد.
او ادامه مي‌دهد: لازم نيست كه معلول باشيد، فقط كافي است چند ساعتي بر روي اين ويلچر بنشينيد، آن زمان حتي نمي توانيد به يك پارك برويد چراكه امكان رفتن به تنهايي داخل پياده‌رو وجود ندارد. براي كوچك‌ترين كار اداري به يكي از اعضاي خانواده‌ام محتاج مي‌شوم چراكه بسياري از اداره‌هاي اين استان يك رمپ ورود و خروج براي معلولان ندارند. وقتي وضعيت اداره‌ها اين چنين است ديگر چه انتظاري از اماكن عمومي در سطح شهر داريم. يكي ديگر از مشكلات ما اين است كه از دستگاه‌هاي خودپرداز بانك‌ها نيز نمي‌توانيم استفاده كنيم.
تعرض به هنگام سوار شدن
خانم رباني يكي ديگر از معلولان كرجي درباره مشكلاتش مي‌گويد: با هزينه‌اي كه بهزيستي مي‌دهد نمي‌توانم هميشه از آژانس استفاده كنم. از سوي ديگر تاكسي‌ها نيز به دليل داشتن ويلچر معلولان را به ندرت سوار مي‌كنند. تنها وسيله حمل و نقلي كه مي‌ماند اتوبوس است. آن هم به‌دليل اينكه از سيستم مناسب‌سازي معلولان برخوردار نيست بايد به كمك مردم سوار شويم. متاسفانه معلولان آقا اين مشكل را هيچ‌گاه حس نكرده‌اند، اما بنده به‌عنوان يك معلول خانم بارها در هنگام سوار شدن به اتوبوس توسط افرادي كه قصد كمك به من را داشته‌اند مورد تعرض قرار گرفته‌ام.
قانون فراموش‌شده حمایت از جامعه معلولان
روح حاکم بر قانون حمایت از جامعه معلولان، ماده 2 است که صراحتا به مناسب‌سازی اماکن معابر عمومي‌و دستگاه‌های اجرایی اشاره کرده است. همه آيین‌نامه‌ها مصوب و ابلاغ شده، دستگاه‌های اجرایی مانند شهرداری، سازمان نظام مهندسی و راه وظایف‌شان در این‌باره مشخص است. اما آنچه امروزه به‌عنوان خروجی کار می‌بینیم بیانگر وجود خلأهايی در این قانون است.
بر اساس آمار چندين سال از تشكيل کمیته مناسب‌سازی در استان البرز گذشته است. در این طرح یک خیابان، پارک، سینما باید مجهز به امکاناتی شود که معلولان بدون هیچ مانعی بتوانند از آن استفاده کنند، یعنی اینکه وقتي معلول از خانه خارج می‌شود از سیستم حمل و نقل عمومي‌گرفته تا معابر شهر مشکل نداشته باشد اما عملكرد اين كميته تاكنون در حد شعار باقي مانده است.
حمل و نقل عمومي‌و در رأس آن اتوبوسرانی نقش بسیار مهمي‌در مناسب‌سازی شهر برای معلولان دارند. بسياري از مديران شهرداري در حوزه حمل و نقل عمومي بارها در گفت‌وگوهاي خود اعلام كرده‌اند به دليل كاهش واگذاري اتوبوس در كشور امكان مناسب‌سازي اتوبوس‌ها در حال حاضر براي آنها وجود ندارد.
نبود ضمانت اجرایی برای مناسب‌سازی
شهرداری‌ها نقش بسزایی دارند چراکه هیچ ارگانی تاثیرگذارتر از شهرداری در مبلمان شهری، اماکن عمومي‌نیست. اگر شهرداری‌ها در همان ابتدا پیمانکاران خود را آموزش دهند که مناسب‌سازی انجام شود از بسیاری از دوباره‌کاری‌ها و اتلاف بیت‌المال جلوگیری می‌شود. طبق قانون به هیچ پروژه‌اي تا مناسب‌سازی انجام نشود نباید پایان‌کار داده شود. این قانونی است که به آن بها داده نمی‌شود چراکه در قانون هیچ ضمانت اجرایی برای آن تعریف نشده است. این خلأ قانونی ریشه بسیاری از مشکلات در این زمینه است.
ناسازگاری دستگاه‌های خودپرداز با ارگونومي‌معلولان
باوجود اینکه گران‌ترین و بهترین ساختمان‌ها به بانک‌ها تعلق دارد در بسیاری از موارد حتی رمپ ورود و خروج آن براي معلولان استاندارد نيست. همچنين ارگونومي‌معلول ویلچری با دستگاه‌های خودپرداز همخوانی سازگاری ندارد.
با شرایط کنونی شهرها معلولان نمی‌توانند از خانه خارج شوند و تمام عمر باید در خانه حبس باشند. اگر مسئولان این نکته را که معلولیت برای همه ممکن است رخ دهد فراموش نمی‌کردند، شاید امروز شاهد این وضعیت نبودیم.
