ریشه یابی آسیب های اجتماعی از منظر یک مددکار اجتماعی | فقر؛ مادر تمام آسیب های اجتماعی
یک مددکار اجتماعی با بیان اینکه سرعت رشد اعتیاد در بین زنان بیشتر از مردان است گفت: تصور اکثر افراد جامعه در مورد اعتیاد این است که موادمخدر و سوء مصرف مواد پدیده‌ای مردانه است و زنان کمتر از مردها به اعتیاد روی می‌آورند این در حالی است که سرعت رشد اعتیاد در بین زنان بیشتر از مردان است بطوریکه کارشناسان از زنانه شدن اعتیاد نام می برند. بنابراین لازم است زمینه های ابتلاء به اعتیاد در جامعه به خصوص زنان شناسایی و اقدامات پیشگیرانه را انجام داد.
به گزارش وبسایت تخصصی مددکاری اجتماعی ۲۰۱۵ به نقل از شفقنا زندگی، زهرا اکرمی در گفت و گو با شفقنا زندگی؛ فقر را ریشه بسیاری از آسیب های اجتماعی دانست و اظهار کرد: فقر با بسیاری از مسائل و آسیبهای اجتماعی از جمله بیماری های روحی و روانی، افزایش مرگ و میر، شکست تحصیلی، انواع هنجارشکنی ها و قانون گریزی ها، خشونت، پرخاشگری، اعتیاد، جرم و مصرف دارو ارتباط دارد. بطوریکه وقتی جامعه شناسان و کارشناسان به بررسی علل و عوامل بروز آسیب های اجتماعی در جامعه می پردازند در نهایت به فقر می رسند و از آن به عنوان مادر آسیب ها یاد می کنند.
وی در ادامه تصریح کرد: البته باید به این نکته اشاره کرد که فقر در جامعه بطور ذاتی یک مشکل و آسیب است که کشش و زمینه بروز کج روی ها را در افراد ایجاد می کنند. اما لزوما به این معنا نیست تمام افرادی که زیر خط فقر زندگی می‌کنند، افرادی نابسامان و مشکل ساز برای اجتماع هستند.
ازدواج های ناشی از فقر
این مددکار اجتماعی همچنین اظهار کرد: بر اساس بررسی های انجام شده و مراجعه حضوری مددجویان به مراکز خیریه مشخص شد که متاسفانه بسیاری از خانواده ها در مناطق پایین شهر و حاشیه نشین برای فرار از فقر و شرایط زندگی تن به ازدواج های زودهنگام، ناموفق و بدون شناخت می دهند و این ازدواج ها در همان سال های اول زندگی به طلاق منجر می شود و این خود چرخه آسیب های اجتماعی را افزایش می دهد.
اکرمی در ادامه یادآور شد: یکی از غم انگیزترین مواردی که در طول دوران مددجویی خودم دیدم این بود که برای رفع مشکل و تحقیق به منزل یکی از مددجویان خود در جنوب شهر مراجعه کردم پدر خانواده به دلایلی در زندان بود و فقر در زندگی این خانواده ۷ نفره بیداد می کرد. اما قسمت غم انگیز این خانواده ازدواج بدون مهریه دختر ۱۴ ساله با فردی ۳۸ بود که هیچ معیار درست برای شروع زندگی مشترک نداشت
زنانه شدن اعتیاد
این مددکار اجتماعی یکی از موسسات فعال خیریه تهران، زنانه شدن اعتیاد را یکی دیگر از آسیب های نوظهور اجتماعی در جامعه دانست و گفت: تصور اکثر افراد جامعه در مورد اعتیاد این است که موادمخدر و سوء مصرف مواد پدیده‌ای مردانه است و زنان کمتر از مردها به اعتیاد روی می‌آورند، به خصوص در کشور ما حتی سیگار کشیدن زنان و دختران تعجب اطرافیان را بر می‌انگیزد، اما واقعیت این است که امروزه اعتیاد در میان برخی زنان جامعه (هرچند کمتر از مردان) وجود دارد و برخی خانواده‌ها با این معضل دست و پنجه نرم می‌کنند و حتی این امر به پدیده ای عادی در جامعه تبدیل می شود.
۱۰درصد معتادان را زنان تشکیل می دهد
به گفته وی، نمی توان آمار دقیقی از میزان اعتیاد زنان در جامعه ارائه داد چرا که در این زمینه بررسی دقیقی انجام نشده است اما بسیاری از کارشناسان اعلام می کنند حدود ۱۰ درصد از معتادان را زنان تشکیل می دهند و نسبت مراجعین ترک اعتیاد در زنان و مردان یک به هفده است؛ یعنی در مقابل ۱۷ نفر مردی که برای ترک مراجعه می‌کنند، یک زن وجود دارد که برای ترک به مراکز ترک اعتیاد رجوع می‌کند و این آمار نشان می‌دهد که در مراجعین نیز آمار زنان به نسبت قابل توجهی کمتر از مردان است؛ البته باید به این نکته توجه داشت که مراکز درمان ترک اعتیاد کمتر برای زنان تعریف شده است و بیشتر به مردان اختصاص دارد.
وقتی اعتیاد قبح خود را از دست می دهد
اکرمی یادآور شد: اگر چه نسبت مصرف مواد مخدر در بین زنان در مقایسه به مردان پایین است اما این آمار در برخی مناطق تهران بسیار بالا است و اعتیاد زنان زشتی خود را در بین خانواده ها از دست داده است. اگر چه بسیاری از کارشناسان معتقد هستند اعتیاد به قشر خاصی تعلق ندارد، امروزه همه اقشار جامعه با این معضل درگیر هستند اما من معتقد هستم زمینه خانوادگی و منطقه محل زندگی از مهم ترین عوامل گرایش به مصرف مواد مخدر است.
دلایل اعتیاد زنان
این مددکار اجتماعی به دلایل دیگر اعتیاد زنان اشاره کرد و گفت: علل و دلایل مختلفی برای اعتیاد زنان در جامعه وجود دارد اما بر اساس مطالعاتی که اخیرا در زمینه زنانه شدن اعتیاد انجام شده است کاهش وزن، تناسب و زیبایی اندام، بی انگیزه گی، افسردگی، همراهی با همسران معتاد، تفریح، کاهش وزن، نداشتن اعتماد به نفس، بیکاری و تبلیغات نادرست و فریبنده عمده‌ترین دلایل گرایش زنان به اعتیاد به شمار می‌رود که طی چند سال اخیر زنان به این منظور به سمت موادمخدر کشیده شده‌اند.
۱۵تا ۲۲ سالگی سن شروع اعتیاد
وی با تاکید بر اینکه بیشتر زنان اعتیاد را از سن ۱۵ تا ۲۲ سالگی شروع می کنند افزود: همانطور که اشاره شد آمار معتادان زن در مقایسه با مردان بسیار پایین است اما متاسفانه رشد اعتیاد در زنان بسیار سریع‌تر از مردان است و اثرگذاری اعتیاد یک زن در جامعه و پیامدهای غیر مستقیم آن شاید ده‌ها برابر آثار و تبعات اعتیاد یک مرد باشد. زنان به لحاظ جایگاه مادری در خانواده بی تردید از نقش محوری در امر تربیت برخوردارند و درگیری آنها با اعتیاد قطعا فرزندان را با مخاطرات فراوانی مواجه و بنیان های زندگی خانوادگی را متزلزل می کند.
نقش رسانه ها در کنترل اعتیاد
اکرمی با تاکید بر نقش رسانه ها در پیشگیری از افزایش اعتیاد زنان گفت: رسانه ها در این زمینه نقش مهمی می توانند ایفا کنند. آنان باید به پیشگیری و درمان توجه کنند. تقویت باورها و ارزش‌های دینی و اخلاقی و ترویج شیوه‌های انتخاب همسر مناسب و جلوگیری از شرکت دختران در مهمانی‌های شبانه و تشویق دوستی آنان با انسان های صالح از دیگر راهکارهای پیشگیری از اعتیاد است.
ضرورت آشنایی با زمینه های بروز اعتیاد
این پژوهشگر اجتماعی در پایان با تأکید بر اینکه ضرورت آشنایی با عوامل زمینه ساز مستعد کننده اعتیاد، گفت: شناسایی افراد در معرض خطر اعتیاد و تدوین انواع سیاست های پیشگیرانه لازم نظیر انتخاب نوع درمان اقدامات خدماتی، حمایتی و مشاوره‌ای زمینه های مستعدکننده اعتیاد در جامعه را از بین برد.
