چرا خوب بودن خوب است؟ “قسمت اول”

یادداشت اختصاصیِ نرگس زمانی؛ روانشناس و مشاور، مترجم

چرا خوب بودن خوب است عنوان یادداشت هایی است مبتنی بر کتاب پرورش تاب آوری که چندی پیش توسط انتشارات پروچستا منتشر و در اختیار علاقه مندان قرارگرفت.

باشگاه تاب آوری: در فلسفه شرقی ۱۰ ویژگی وجود دارد ویژگیها و ارزشهایی که با رشد و پرورش آنها  میتوانیم هم از خودمان هم خانواده و هم جامعه مان  پشتیبانی کنیم. به این ویژگیها پارامیس گفته میشود. برای پرورش این ویژگیها  ابتدا باید از خودمان شروع کنیم باید این ارزشها را در خودمان رشد دهیم سپس بتدریج  خواه ناخواه این ارززشها از خودمان به سمت خانواده، فرزندان و جامعه مان  سرایت خواهد کرد. پارامیس ویژگیها و ارزشهایی هستند که حال دورنی و بیرونی ما را خوب میکند. ما را شاد میکند و به موفقیت نزدیک میسازد. میزان درآمد، تحصیلات و یا فرهنگ و ملیت ما در این امر هیچ تاثیری ندارد. پارامیس ۱۰ ویژگی و ارزش جهانی است که در هرجای این دنیای خاکی که باشیم ما را به کمال میرساند. زندگیمان را ارتقا میدهد و به شخصیت و رفتار ما کیفیت میبخشد.

چرا خوب بودن خوب است؟

یکی ازین ارزشها و ویژگیها  “بخشندگی و سخاوت “است . اما اصلاً بخشندگی چیست؟ چگونه است؟ چه چیزهایی را، به چه کسانی و چگونه ببخشیم؟ هر سخاوت و  بخششی دو سر دارد. کسی که میبخشد و کسی که میگیرد. یعنی گیرنده و دهنده. به نظر شما گیرنده حس بهتری دارد یا دهنده؟ جالب است بدانیم پژوهشها ثابت کرده در هنگام بخشش با وجودیکه ما چیزی را بعنوان دهنده به کسی میدهیم ولی باز حالمان بهتر از گیرنده است. ما انسانها از بخشندگی و سخاوت بیشتر احساس رضایت میکنیم تا از گرفتن و تقاضامندی.

در هنگام بخشش، در بدن ما  هورمونی ترشح میشود که  بر علیه افسردگی فعال میشود و باعث شادی و حس مثبت میگردد که البته خوب است بدانید این حس مثبت شادی در شخص دهنده سه برابر بیشتر از گیرنده ایجاد میشود.

در فرهنگ شرقی dana یعنی بخشش بدون قید و شرط، و غربی ها آن را بخشش بدون انتظار بازگشت و انتظار قدردانی  و تعریف و تمجید بیان میکنند.

پژوهشگران دریافتند که فقط دیدن عمل بخشندگی میتواند مواد شیمیایی خوبی را در مغزما آزاد کند و موجب تمایل ما برای رفتار بخشندگی بشود. در هنگام بخشش، ترشح هورمونهای کنترل اضطراب و هورمون احساس عشق و هورمونهایی که باعث احساس شادی میشوند در بدن ما افزایش پیدا میکند. و بدنبال آن سیستم ایمنی بدن ما تقویت میشود. اینکار به ما احساس دوست داشتن و دوست داشته شدن میدهد، باعث ایجاد گرمی و صمیمیت میشود و روح همکاری را در ما بیشتر میکند.

بطور کلی بخشندگی باعث رشد و فعال سازی قسمت بیرونی و درونی مغز میشود. ضربان قلب ما را مرتب میکند. تنفس ما را آرامتر میکند فشار خون را پایین می آورد و مزایای طولانی مدت دیگری برای تندرستی ما و خانواده مان بهمراه دارد. زیرا ما نمیتوانیم جدای از اندیشه مان کاری را انجام دهیم ما به همان روشی عمل میکنیم که می اندیشیم پس با تغییر طرز فکرمان، رفتارمان هم تغییر خواهد کرد و تغییر رفتار ما باعث تغییر رفتار سایر افراد خانواده ما خواهد شد.

نمونه بارزسخاوتنمدی در طبیعت خورشید است که بدون منت به همه چیز و همه کس، از غریبه یا آشنا، دور و نزدیک، بالا و پایین، درون و بیرون  می بخشد. اما البته این را هم بدانیم که حتی خورشید هم، به آنهایی که نزدیکش هستند بیشتر و بهتر می بخشد. پس این درس بزرگیست که بخشندگی و سخاوت ما باید در ابتدا شامل حال نزدیکان و خانوادمان بشود. اصلاً از خودمان شروع کنیم. با اینکار عشق، آرامش و سلامتی را  ابتدابه خودمان و سپس به نزدیکترین کسانمان، همسرمان، فرزندانمان و سایر اعضای خانوادمان می بخشیم.

بخشش باید با میل و دلخواه باشد اما نه چندان افراطی که دیگران را عصبانی کند و فرصت خوب بودن را از آنها بگیرد. شاید بتوان گفت مهمتر از خود بخشش ، اینستکه ما فرصت بخشش را به دیگران هم بدهیم. و این حس خوب را در آنها هم ایجاد کنیم. اینهم خودش به نوعی بخشش است.

خوب است بدانیم که سخاوتمندی فقط شامل بخشش پول و ثروت نیست. ما میتوانیم از دانش و آگاهی، هنر و مهارت هایمان به دیگران ببخشیم. مثلاً روزهای تعطیل و زمان بیکاری خودمان را برای آموزش دانش و مهارت هایمان به دیگران اختصاص دهیم  و یا در یادگیری دروس به بچه های ضعیف تر کلاس کمک کنیم. مشارکت در کارهای خیریه، هم بخشش از انرژی جسمی ما میباشد. کمک برای خرید مایحتاج به همسایه پیر و ناتوانی که تنهاست  و یا حتی کمک به سالمندان برای عبور از خیابان یا برای حمل ساک خریدشان، حتی هم صحبتی با سالمندان و گوش کردن به درد دلهایشان و مشاوره فکری دادن به آدمها هم نوعی بخشش است. بخشش زمان و وقت خودمان یعنی بهترین و گرامیترین سرمایه عمرمان است.

اگر کمی بیندیشیم میفهیم که همین یک‌واژه (بخشش) و همین یک ارزش از میان ۱۰ ارزش جهانی دیگر (پارامیس)، خودش به تنهایی بسیاری از صفات خوب و ارزشمند را در بر دارد.

سخاوت و بخشش نیازمند: (دانش و آگاهی)، (قدرت چشم پوشی وگذشت)، (مهربانی و شکیبایی)  است اینکه بدانیم در موقعیت های مختلف بنا به شرایط چه چیزی را باید به چه کسانی ببخشیم و امیدوار باشیم که آنچه که میبخشیم چند برابر به سوی ما باز میگردد.

در آخر این را بدانیم هر عملی بر اثر تکرار تبدیل به یک عادت می شود. و عادتها رفته رفته قسمتی از شخصیت و منش ما خواهند شد. وقتی بخشش را تمرین می کنیم عادتی را خلق میکنیم که بازتاب آن  چند برابر دیر یا زود به سوی خودمان خواهد بود.

آنچه می بخشیم مهم نیست .مهم نیت ما در بخشیدن است.

مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران
دکمه بازگشت به بالا