تاب آوری کودکان در بحران ویروس کرونا (قسمت دوم)

یادداشت اختصاصی دکتر محمدرضا مقدسی (مدیر و موسس خانه تاب آوری)

به دنبال آنچه که در یادداشت قبلی تاب آوری کودکان منتشر شده، باز هم از زوایای دیگر  به نقش والدین در تاب آوری کودکان و نگاهی خواهیم  داشت به اینکه چگونه میتوان شرایط بهتری را برای کودکان فراهم کرد.

شما هم به یقین میتوانید پس از مطالعه متن همانگونه که در قسمت پیشین هم اشاره شده از میان پیشنهادات و توصیه های ما  آنچه را که با فضای خانوادگی شما و حال و هوای فرزندتان تناسب بیشتری دارد انتخاب و بکار بندید:

1. در مورد اهمیت خودمراقبتی و حفاظت فردی با فرزندتان صحبت کنید. کودکان در شرایط بحران هم باید از حداقل های غذایی اما سالم برخوردار باشند و ورزش کنند. اگر در قرنطینه خانگی هستید می توانید آنها را تشویق کنید که بصورت آنلاین ورزش کنند. بعلاوه خواب بموقع و کافی امری ضروری است زیرا می تواند به غلبه بر ترس و وحشت کودک کمک کند. احترام به خویشتن و تمرین شفقت نسبت به خود نیز از مهارتهای لازم و   آموزه های بسیار مهم هست.
2. شادمانی در شکرگزاری و قدر شناسی است شایسته آن است که خود و  فرزندانمان قدردانی و سپاسگزاری را تمرین کرده و بیاموزیم. این کار چندان دشوار نیست اما بسیار کارساز و موثر است. می توانید این کار را به صورت خانوادگی هنگام  پذیرایی نیم وعده ویا صرف غذا تمرین کنید بدین صورت که وقتی همه اعضای خانواده  با همدیگر هستند، شما سه چیز را که قدردان و شکر گزار آن  هستید و باعث شادی شما می شود با صدای بلند اعلام و  بیان کنید.  بخاطر داشته باشیم وقتی در شرایط دشواری گرفتار میشویم  زار زدن، آه و ناله بسیار راحت و متداول است. اما اگر در تمرینات شکرگزاری پشتکار و استمرار داشته باشید به یقین از آن نتایج فوق العاده ای می گیرید.
3. در مورد ذهن آگاهی با فرزندتان صحبت کنید. در صورت امکان، او را تشویق کنید که روزانه و بطور مرتب تمرینات ذهن آگاهی را تمرین کند. تمرینات ذهن آگاهی بصورت خلاصه به اینجا و اکنون خلاصه و محدود میشود،   اینکه ما اکنون اینجاییم بسیار سهل و ممتنع است، بسیار ساده به نظر میرسد اما در واقع در اکنون بودن و اینجا بودن مهارتی است که جز با تمرین و ممارست حاصل نخواهد شد، اینجا و اکنون بودن ما را از شر حسرت و تأسف گذشته و اضطراب و ترس از آینده نجان میدهد، شما میتوانید به او کودکان  کمک کنید بر زمان حال و اصطلاحاً “اینجا و اکنون”تمرکز کنند، این کار با تأکید بر تمرکز و افزایش آگاهی از حواسی که در لحظه تجربه می شود، براحتی تمرین پذیر و میسر است. به عنوان مثال: “اکنون چه طعمی احساس می کنید؟ لمس اشیا چه احساسی دارد؟ چه بویی را استشمام می کنید؟ وزش باد روی صورت شما چه حسی دارد؟ “
4. از ارتباطات اجتماعی فرزندتان حمایت و اطمینان حاصل کنید. این موضوع مخصوصاً برای بچه های بزرگتر و نوجوانان حائز اهمیت است، گروه همسال و دوستانشان گاهی از هر چیزی مهم تر هستند و فکر ندیدن آنها در مدرسه روز به روز می تواند تلخ تر و ناراحت کننده تر باشد. آنها را تشویق کنید از طریق  تلفن یا اپلیکشن های مختلف با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
5. هنگام صحبت با فرزندتان، به نگرانی های او گوش دهید و با آنها همراهی کنید. فقط بعد از شنیدن و گوش دادن به بچه هاست که می توانید برای کمک به آنها مفید و موثر باشید. یکی از راهکارهای موثر، توانایی مدیریت یا نفوذ است. از او بخواهید جهت کنترل نگرانی اش و یا تأثیر مثبت بر آن، نگرانی اش را بنویسد یا ترسیم کند. اگر توانایی کنترل یا تأثیر مثبت بر آن را ندارد، به فرزندتان پیشنهاد دهید که به کلی موضوع نگرانی اش را فراموش کند، این کار به چه معناست؟ اگر هیچ کاری وجود ندارد که بتوانند انجام دهند پس چرا بجای استرس و اضطراب زمانی را صرف احساس آرامش و آسودگی نکنند؟

اکثر کودکان این ایام (بحران کرونا) را چالش برانگیز می دانند، اما این دوران برای بعضی دیگر به مسأله ای  بزرگتر تبدیل می شود که نیاز به دریافت کمک های تخصصی و حرفه ای دارد. اگر فکر می کنید فرزند شما آسیب پذیرتر است و  ممکن است در معرض آسیب باشد مراجعه و دریافت کمک از متخصصین را به تعویق نیندازید.

بسیاری از روانشناسان کودک و درمانگران، مشاوران و مددکاران اجتماعی خدمات آنلاین و یا تلفنی هم  ارائه میدهند. اگر به مشاوره یا راهنمایی نیاز دارید حتماً اقدام کنید.