پیشگیری از خشونت علیه زنان در معرض آسیب (همسر آزاری)

پیشگیری از خشونت علیه زنان در معرض آسیب (همسر آزاری)

مهریماه بهرام زاده؛ مددکار اجتماعی
انتشار یافته در مجموعه رسانه های مددکاری اجتماعی ایرانیان

مقدمه: خانواده به عنوان زیربنای جامعه از بدو تاریخ نقش مهمی در تربیت و پرورش کودکان و نوجوانان داشته است و به عنوان یک عامل محافظتی در مقابله با آسیب ها و عوامل تهدید کننده ­ی افراد عمل می­ نمود. در واقع در هر جامعه ­ای خانواده زیربنای آن محسوب می­شود و وظایف خانوادگی در بین همه­ ی اعضای خانواده تقسیم شده است. خانواده بستری برای آرامش و امنیت و تربیت نسل­های آینده محسوب می ­شود. اما طی دهه­ های اخیر شکل و تا حدودی ساختار خانواده تغییر یافته است و عوامل تهدیدکننده­ ی آن بیشتر و پیچیده­ تر از قبل شده است. در عصر جدید و با ظهور تکنولوژی­های جدید بر کارکرد خانواده تأثیر گذاشته است. پیرامون خانواده طیفی از انواع آسیب­های اجتماعی و عوامل خطر آفرین وجود دارد که بر کارکرد همه­ ی اعضای خانواده تأثیر می­ گذارد. یکی از آسیب­هایی که قدمت طولانی داشته و طی سال­های اخیر به دلیل تأثیرات عمیق آن بر خانواده مورد توجه قرار گرفته است خشونت­های خانوادگی است که می ­تواند بستری برای نا امن کردن خانواده و آزار رساندن به همه ­ی اعضای آن باشد. خشونت­های خانوادگی انواع متعددی دارد که می ­توان به کودک­ آزاری، همسرآزاری و سالمند آزاری اشاره نمود. در این رابطه همسرآزاری به عنوان یک آسیب اجتماعی می­ تواند تأثیرات عمیقی بر زنان و کودکان بگذارد و کلیت نهاد خانواده را با چالش مواجه سازد. همسرآزاری ممکن است باعث تأثیراتی نظیر طلاق، ایجاد صدمات بدنی، بروز و تشدید اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب در زنان و کودکان، اختلال عملکرد اجتماعی و روابط خانوادگی شود. این مسئله به معنی ایراد هرگونه ضرب و جرح، ایجاد ترس و نا امنی، آزار کلامی، بی­ توجهی نسبت به نیازهای جسمی، عاطفی و روانی همسر و فراهم نمودن محیط نا امن برای همسر و تجاوز جنسی اطلاق می­ شود. از نظر یارت، میر و پرین (۱۹۹۷) همسرآزاری الگویی از رفتارهای تهاجمی و اجباری شامل حملات فیزیکی، جنسی، روانی و همچنین فشار و تهدید اقتصادی است که افراد علیه شریک صمیمی‌شان به کار می­ برند. سازمان بهداشت جهانی خشونت در روابط نزدیک با همسر را به شرح ذیل تعریف می­نماید: هر رفتاری که در روابط نزدیک که باعث آسیب جسمی، روانی یا جنسی در روابط با همسر می­ شود. بنابراین در همسر آزاری ممکن است آزارها معطوف به آزارهای جسمی، کلامی، جنسی، عاطفی و اقتصادی باشد. هر چند در قانون اساسی، قانون حمایت از خانواده و سایر قوانین بر تحکیم خانواده تأکید شده است و زنان در صورت آزار دیدن از طرف همسر می­ توانند جهت استیفای حقوق خود به دادگاه مراجعه نموده و حقوق خود را دریافت نمایند اما تاکنون قانونی تحت عنوان همسرآزاری وضع نشده است و به نظر می­رسد در این رابطه خلاءهای جدی برای زنان آزار دیده وجود داشته باشد که نیازمند بررسی، تحلیل و تبیین می باشد که در این بخش به آن خواهیم پرداخت.

متن کامل این مقاله را بصورت PDF از اینجا دریافت نمایید.